λ_ink #03.1.

 

Όλγα Παπακώστα

 

Ποίημα

 

 


ΤΟΙΧΟΣ

 

A wound gives off its own light

– Anne Carson

 

Ι.

για καλή μου τύχη τη συνάντησα

έλαμπε σαν τραύμα

 

με πολλές ρυτίδες στο λεπτό

λευκό δέρμα της

 

αν και σε γενικές γραμμές

θύμιζε κοριτσάκι

 

πλησίασα τη μύτη μου

στη μύτη της για να την ικετέψω

 

να αγγίξει το βιβλίο μου

πράγμα που έκανε

 

χωρίς να με ρωτήσει τι και πώς

 

ύστερα μου υπέγραψε

μια συλλογή της

 

μες στην οποία όπως ήταν φυσικό

πίστευα ότι

 

κάποιος χρησμός

κάποιο μήνυμα

 

θα υπήρχε για μένα

και πράγματι

 

climb the wall

αυτό ήταν το μήνυμα

 

ανέβα τον τοίχο

(σε κακή, νοερή μετάφραση)

 

πολύ δύσκολο, σκέφτηκα

για κάποια που

 

συνεχώς κατεβαίνει

 

θα χρειαστεί να σκαρφαλώσω

(ή μήπως να αναρριχηθώ;)

 

θα πρέπει από κάπου να πιαστώ

 

και, βέβαια, όσο έχω κατέβει

άλλο τόσο

 

ναι, άλλο τόσο να ανεβώ

 

το πρόβλημα είναι ότι παίρνω πολύ σοβαρά τα μηνύματα ή μάλλον

το πρόβλημα είναι ότι βλέπω στα πάντα μηνύματα όπως

οι ψυχικά ασθενείς με παρόμοια ένταση με αντίστοιχη

φαντασία με σχεδόν κωμική επινοητικότητα

 

και μετά τα διαλύω και τα σπάω σε μικρά κομματάκια

ώσπου όλα συνδέονται με όλα – να τι κάνω αν με αφήσεις

τελείως μόνη μου

 

κατεβαίνω

γίνομαι χίλια κομμάτια

όπως ο κόσμος

 

κι αν προσέξεις στον κόσμο παντού

όλα συνδέονται με όλα

όλα διαλύονται

 

σε χίλια κομμάτια

αν δεν προσέξεις

 

έφυγα από την αίθουσα

πολύ μπερδεμένη

 

όχι μόνον δεν πρέπει

να κατεβώ, είπα

 

πρέπει επίσης να μην

διαλυθώ

 

τι πανέξυπνη που είναι

η αγαπημένη μου ποιήτρια

 

με ένα της στίχο μού κλέβει

τις ευκολίες μου

 

με μια κοινή μεταφορά

τον τοίχο

 

δε λέει γκρέμισέ τον

λέει ανέβα

 

σκαρφάλωσε τον τοίχο

και δε μου λέει γιατί

 

ούτε ποιος είναι ο τοίχος

περί ανόδου πρόκειται

 

περί κοπιαστικής ανόδου

 

σκάλα δεν αναφέρει

σκαρφάλωμα εννοεί

 

κι ο τοίχος όπως είναι φυσικό

εμποδίζει

 

εμένα εμποδίζει

να δω να αγγίξω να γνωρίσω

 

ή να με δουν να με αγγίξουν

να με γνωρίσουν

 

ποιος είναι ο τοίχος

αναρωτήθηκα

 

που σχηματίζεται όταν κατεβαίνω

πρέπει στο εξής

 

κάθε φορά που κατεβαίνω να μετρώ

να ξέρω ποιο είναι το ύψος

 

που θα ανεβώ στη συνέχεια

 

να βρω ένα μέτρο

να μην το παρακάνω

 

αίφνης κατάλαβα πόσο

σημαντικές πόσο πολύτιμες

 

ήταν οι ευκολίες μου

 

ότι δεν ήθελα να μετρώ

ότι καθόλου δεν με πείραζε

 

να κατεβαίνω χωρίς μέτρο

ότι όλον αυτόν τον καιρό

 

που κατέβαινα   γιατί αυτό έκανα

διασκέδαζα κατεβαίνοντας

 

ε, λοιπόν, όσο εγώ

διασκέδαζα

 

φαίνεται πως ο τοίχος

συνέχεια ψήλωνε

 

βέβαια

 

να κατεβαίνω δεν ήταν

διασκεδαστικό

 

ειρωνικά

σαρκαστικά το είπα

 

το αντίθετο μάλιστα

μόνη μου

 

τελείως μόνη μου κατέβαινα

και δεν έχει πλάκα

 

συνήθως δεν έχει πλάκα

να είσαι τελείως μόνη σου

 

χωρίς ούτε χωρίς

χωρίς ούτε χωρίς

 

δεν έχει πλάκα δεν είναι

διασκεδαστικό

 

το αντίθετο μάλιστα

 

να πώς φτιάχνεται

ο τοίχος

 

που μετά θα ανεβώ

τόσο λίγη

 

διασκέδαση κι ακολούθως

τόσος κόπος

 

από κάτω

προς τα πάνω

 

από πάνω

προς τα κάτω

 

συνεχές πάνω κάτω

συνεχές κάτω πάνω

 

τόσος κόπος χωρίς

διασκέδαση

 

χωρίς ούτε χωρίς

χωρίς ούτε χωρίς

 

μα για στάσου

 

κάτι άλλο μπορεί

να εννοούσε

 

να ανεβώ και να μείνω

πού να μείνω;

 

για φαντάσου

να ανεβώ και να μείνω

 

φέρτε πίσω αμέσως

τις ευκολίες μου

 

πώς θα ανεβώ;

πού θα μείνω;

 

ας ψηλώνει ο τοίχος

αν με αφήσεις

 

τελείως μόνη μου

πάλι εγώ

 

να κατέβω θα θέλω

να διαλυθώ

 

να διασκεδάσω

τελείως μόνη μου

 

ειρωνικά

σαρκαστικά το λέω

 

γιατί δεν έχει

καθόλου πλάκα

 

κι αν θες να ξέρεις

ούτε ευκολία

 

καμιά ευκολία

δεν έχουν

 

οι ευκολίες μου

καθόλου εύκολες

 

δεν θεωρούνται

ούτε και θα ’πρεπε

 

να τις υποτιμώ κατ’ αυτόν

τον απάνθρωπο τρόπο

 

αν δεν πιστεύεις

δοκίμασέ το

 

να κατεβείς

τελείως μόνος σου

 

να διαλυθείς

να διασκεδάσεις

 

χωρίς ούτε χωρίς

χωρίς ούτε χωρίς

 

και μετά να γυρίσεις

να ζήσεις

 

ξανά να ζήσεις ωσότου

καθόλου εύκολο

 

να κατεβείς

μα και να ανέβεις

 

δεν πρέπει

δεν πρέπει να ’ναι

 

καθόλου εύκολο

συμπέρανα βγαίνοντας

 

πολύ μπερδεμένη

από την αίθουσα


ΙΙ.

είμαι αυτή που ανεβο-

κατεβαίνει εβδομάδες

 

η Τρίτη είναι

ψηλότερη απ’ την Δευτέρα

 

η Τετάρτη είναι

το Έβερεστ

 

η Παρασκευή είναι

χαμηλότερη απ’ την Πέμπτη

 

το Σαββατοκύριακο είναι

ο βυθός

 

θα χρειαστεί νομίζω

να την ισιώσω

 

την εβδομάδα

να την υψώσω κάθετα

 

και να ανεβώ

τον περίφημο τοίχο

 

απ’ την Δευτέρα

ως το Σάββατο

 

την Κυριακή θα σταθώ

την Κυριακή θα μείνω

 

θα διορθώσω τον κόσμο

θα του βάλω

 

λίαν καλώς


ΚΑΤΗΦΟΡΟΣ (Παράβαση)

ήταν ξανθιά / κόρη καθηγητή / κατά βάθος τσουλάκι ή κατά βάθος παρθένα / θέμα οπτικής γωνίας / της Φίνος Φιλμς / πάντως όταν την άφησε ο γκόμενος / κάτω απ’ τα δέντρα χωρίς το σουτιέν / την λυπήθηκα ολόψυχα καίτοι η μαμά / είπε ορίστε κατάντια / τα οψώνια της αμαρτίας

 


ΙΙΙ.

 

το σπίτι δεν διασκεδάζει

όσο εγώ

 

κατεβαίνω

 

μαζεύεται σκόνη

στα έπιπλα   τα βιβλία κιτρινίζουν

 

οι μεγάλες επιφάνειες

θαμπώνουν   ανοίγουν ρωγμές

 

στα σημεία που σκάει η μπογιά

 

οι καναπέδες

βουλιάζουν   οι δίσκοι

 

σκορπίζουν   οι πόρτες

άλλες δεν κλείνουν και άλλες

 

χάσκουν ορθάνοιχτες   ώσπου

να ξεμπερδέψω επιτέλους

 

με την διασκέδαση   ειρωνικά

σαρκαστικά το λέω

 

καθόλου δεν διασκεδάζει

το σπίτι όσο εγώ κατεβαίνω

 

όταν έρχονται άνθρωποι

ανάβω κεριά

 

στο ημίφως δεν φαίνεται

πόσο αλλάζει

 

πόσο δεν διασκεδάζει

το σπίτι

 

όσο εγώ κατεβαίνω

 

οι καθρέφτες γυαλίζουν

οι φλόγες

 

παραπλανούν   τα ποτά

τους ζαλίζουν   δεν ξέρουν

 

τι βλέπουν   τι λένε   περνάμε

αξέχαστα

 

όμως μετρώντας

βλέπω ότι ο τοίχος

 

ο περίφημος τοίχος

ψηλώνει

 

όσο εγώ κατεβαίνω

και άρα

 

όταν φύγουν οι άνθρωποι πρέπει

 

να ανεβείς   λέει πάλι

η αγαπημένη μου ποιήτρια

 

άλλο τόσο με κόπο   να σβήσεις

τα κεριά   να χαλάσεις

 

την ωραία ψευδαίσθηση   όταν

φύγουν κάποτε οι άνθρωποι

 

με σκουπόξυλο ίσως

ανέβεις τον περίφημο τοίχο

 

με ένα απλό ξεσκονόπανο   ή ακόμη

και με ομπρέλα μπορείς

 

σαν καλή καθηγήτρια που είσαι

θα το κάνω, υπόσχομαι

 

λέω

και την σκέφτομαι

 

σ’ άλλην ήπειρο μόνη

την σκέφτομαι

 

να φοράει ένα φόρεμα

να πηγαίνει στο πάρτυ

 

να τον βλέπει να μπαίνει

στην αίθουσα

 

να του σφίγγει το χέρι

να σκέφτεται

 

τι καλά τι καλά που

είναι ομοφυλόφιλος

 

να μην ξέρει ότι θα

να φαντάζεται ότι

 

και να γράφει ανεβαίνοντας

να ανεβαίνει γράφοντας

 

να διδάσκει Δευτέρες

με γυαλιά αεροπόρου

 

να επισκέπτεται την μητέρα της

να βαδίζει στην εξοχή

 

να δαγκώνει ένα μήλο

 

τι να το ’κανε άραγε

το βιβλίο μου

 

πριν μαζέψω τα πιάτα

τα ποτήρια την σκέφτομαι

 

θα το πέταξε μάλλον

 

πριν σκουπίσω τα ψίχουλα

πριν αδειάσω

 

τα υπολείμματα τούρτας

τώρα που έφυγαν όλοι

 

την σκέφτομαι

πόσο θα ’θελα να της μοιάσω

 

και να γράφω ανεβαίνοντας

να ανεβαίνω γράφοντας

 

θα το κάνω, υπόσχομαι

 

λέω


Η παρομοίωση στον δεύτερο στίχο («έλαμπε σαν τραύμα») είναι έμμεση αναφορά στους εξής στίχους της Carson από το The beauty of the Husband (Vintage, 2001): “A wound gives off its own light / surgeons say. / If all the lights in the house were turned out / you could dress this wound / by what shines from it.”

Η Όλγα Παπακώστα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1966. Έχει σπουδάσει κλασική φιλολογία στο Α.Π.Θ. και έχει μεταφράσει τις Τουσκουλανές Διατριβές του Κικέρωνα για τις εκδόσεις Ωκεανίδα. Το 2013 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη η ποιητική της συλλογή Όχι ακόμη Κάρμεν. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

http://www.biblionet.gr/...